Yumurta Hücresi Spermini Kendi Seçiyormuş!

Herkes hayatta bir kez birinci olmuştur sözünü çok duymuşsunuzdur. Şimdiye kadar döllenme sırasında yarışı kazanan spermin yumurtayı döllediğini biliyorduk. Ancak yeni araştırmalar bunun böyle olmadığını gösteriyor! Yapılan araştırmalar, en hızlı ve en yetenekli spermlerin yumurtaya önce ulaşmasına rağmen, sperm seçiminde son sözün yumurta hücresinde olduğunu gösterdi. Yumurta özel bir kimyasal sinyal göndererek, istediği spermi kendine çekiyor. Yani binlercesi arasından istediğini kendine seçiyor. İnsan yumurtaları bazı erkek spermlerini kendine çekiyor yani seçiyor! 

Yumurta Hücresi Spermini Kendi Seçiyormuş! (Çizim: Okan PİŞKİN-2012)

Yumurta, Dölleyeceği Spermi Kendi Seçiyor

İngiltere ve İsveçli araştırmacılar yaptıkları bu yeni çalışma ile, bekleyen yumurta ile ona doğru giden spermler arasındaki dinamiği incelemeye başladılar.

Stockholm Üniversitesi ve Manchester Üniversitesi NHS Vakfı (NHS Foundation Trusts) tarafından yapılan yeni araştırmalar, yumurtaların sperm seçmek için kimyasal sinyalleri kullandığını gösterdi.

İnsanlar hayat arkadaşlarını, eşlerini seçmek için çok fazla zaman ve enerji harcarlar. Stockholm Üniversitesi ve Manchester Üniversitesi NHS Vakfı (NHS Foundation Trusts) araştırmacıları tarafından yapılan bu yeni çalışma ile, eş seçme durumunun evlilikten sonra vücut içerisinde yumurta hücresi tarafından devam ettirildiğini tespit ettiler.

Yumurta, Kimyasal Sinyaller ve Spermler

İnsan yumurtalarının, spermleri döllenmemiş yumurtalara çeken kemoatraktanlar (chemoattractants) olarak adlandırılan kimyasallar salgılar. Yumurtaların bu kimyasal sinyalleri hangi spermleri çekeceklerini seçmek için kullanıp kullanmadığını merak eden Stockholm Üniversitesi’nden Doktor John Fitzpatrick ve ekibi bir araştırma yapmaya başladılar.

Yumurta, Kimyasal Sinyaller ve Spermler | Yumurta Hücresi Spermini Kendi Seçiyormuş!

Araştırma kapsamında; spermin yumurtaları çevreleyen ve sperm kemoatraktan maddeleri içeren foliküler sıvıya nasıl tepki verdiğini incelediler. Araştırmacılar, farklı kadınlardan gelen foliküler sıvıların bazı erkeklerden gelen spermleri diğerlerinden daha fazla çekip çekmediğini merak ettiler.

John Fitzpatrick ve ekibinin yaptıkları bir çalışmada, bir kadındaki foliküler sıvı bir erkekteki sperm hücresini çekmede daha iyiyken, başka bir kadındaki foliküler sıvı farklı bir erkekten sperm çekmekte-seçmekte daha iyi olduğunu tespit ettiler.

Bu durum, insan yumurtaları ve sperm arasındaki etkileşimlerin, ilgili kadınların ve erkeklerin spesifik kimliğine bağlı olduğunu gösterdiğini kanısına vardılar.

Yumurta her zaman kadınların partner seçimiyle aynı fikirde değildir. Araştırmacılar, yumurtaların başka bir erkeğin spermine kıyasla eşlerinden her zaman daha fazla sperm çekmediğini buldular.

Yumurta Mı Yoksa Sperm Mi Seçim Yapıyor?

Yumurta mı yoksa sperm mi bu seçimi yapıyor? Doktor John Fitzpatrick, spermin sadece bir işi olduğunu (yumurtayı döllemek) o yüzden spermlerin seçici olmalarının çok mantıklı görünmediğini, yumurta hücrelerinin ise yüksek kaliteli veya genetik olarak uyumlu spermleri seçerek fayda sağlayabileceğini dile getiriyor.

Yumurta, dölleneceği spermi kendi seçiyor.

Bu Araştırma Tıpta Neleri Değiştirebilir?

Yumurta ve sperm etkileşimine ilişkin yeni araştırmalar doğurganlık tedavilerini bambaşka bir boyuta taşıyabilir. Açıklanamayan kısırlık nedenlerinin anlaşılmasına ve tedavi edilebilmesine yardımcı olabilir. (Her on çiften birinin doğurganlık sorunu ile karşı karşıya olduğu düşünülürse bu araştırma gerçekten kısırlık tedavisi için umut ışığı olabilir.)

İlginizi Çekebilir: Yapay Zeka Tıpta Neleri Değiştirecek?

Kaynaklar:

• https://phys.org/news/2020-06-human-eggs-men-sperm.html
• https://scitechdaily.com/different-womens-eggs-attract-different-mens-sperm-and-not-necessarily-their-partners/
• https://www.wwl.nhs.uk/default.aspx
• https://www.news-medical.net/news/20200611/The-egg-decides-which-sperm-fertilizes-it.aspx