İş Zekası Nedir?

İş Zekası (Business Intelligence-BI), kısaca ham veriyi işleyerek, analiz ve karar destek amacı ile anlamlı ve yararlı bilgiye dönüştürmeyi sağlayan süreçler ve yöntemler bütünüdür. İş zekası, mevcut iş performansını değerlendirebilmek ve bilgiye dayalı iş kararları almak için tüm organizasyon çapında yapılan veri analizidir. Bu veri analizi; bir iş zekası çözümü ile entegre edilerek, hedeflenen kullanıcı grubu için anlaşılabilir ve değerlendirilebilir, karar verebilir hale getirilmelidir.

Sizce doğru veriyi elde etmek tek başına yeterli mi? Ham verinin çok değişik yollardan bize ulaştığını düşünelim, bu veriler doğru analiz edilmezse, yorumlanmazsa sadece fiziksel hafızalarımızda yer kaplayan veri yığınları olmazlar mı?

Veri büyüklüklerinin gün geçtikçe arttığı teknoloji dünyasında veri analizi eskisinden çok daha fazla önem kazanmıştır. Yani iş zekası; karmaşık veriyi anlamlı, organizasyon içerisinde kullanılabilir, değerlendirilebilir bilgiye çevirmede yardımcı olur. Bunun dışında istenen analizi yapmada da yardımcı olarak, karar verme süresini kısaltır ve daha doğru kararlar alınmasını sağlar. Bu sebepten iş zekası çözümlerinin yaygınlaşması oldukça hızlı olmuş, en küçük organizasyonlarda bile değer katar hale gelmiştir.

 

İş Zekası Nedir? İş Zekasının Tanımı. İş Zekası Çözümleri Neden Gereklidir?

powerzeka.com Logosu, İş Zekasından İlham Alınarak Tasarlanmıştır.

 

 

İş Zekası Nedir ? (Business Intelligence)

İş Zekasının bir başka tanımını daha yapacak olursak; yüksek miktarda yapılandırılmamış veriyi toplayıp işleyen yeni projelerin belirlenmesine, stratejilerin oluşturulmasına ve geliştirilmesine, mevcut işletme durumunun takibine, performans değerlendirmelerine yardımcı olan çözümlerdir.

Üst yönetimlerin karar almasını destekleyen, karmaşık verileri, karar almayı kolaylaştıracak hale getiren araçlar kullanan (grafikler, haritalar, tablolar, göstergeler vs.) çözümler olarak da tanımlayabiliriz.

İş Zekası çözümü olarak kullanılan Power BI ‘ da ki görsellerle ilgili örneklere buradan ulaşabilirsiniz.

 

İş Zekası Nedir? İş Zekası Çözümleri Neden Gereklidir ?

İş Zekası Nedir ?

 

Günümüzde veriler ancak doğru bakış açıları ve doğru formatlarla işlendiğinde, işe yarar bilgi haline gelmektedir. İhtiyaç duyulduğunda bu bilgilere kolayca erişilebiliyor ve bilgiler yoruma çevrilebiliyorsa, o zaman verilerin karar vericilere katma değerli bir bilgi olarak karar mekanizmalarında kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Süreç olarak incelediğimizde veriler doğru işlenirse doğru eylemlere dönüşebilirler.

 

Veri -> Bilgi -> Yorum -> Karar -> Eylem

 

Veri büyüklükleri gün geçtikçe çok hızlı bir şekilde artmaktadır. Ayrıca verileri elde etme yöntemleri bile zaman geçtikçe çok farklı şekillere dönüşmektedir. Sizlere bunu çok güncel bir örnekle anlatmak isterim.

Bazılarınızın dikkatini çekmiştir, 2017/2018 sezonunda Türk Hava Yolları Avrupa Liginde (Turkish Airlines Euroleague) o dönemde her maç için sadece 2 takıma (Fenerbahçe Doğuş, Maccabi Fox Tel Aviv) ve bu takımların karşılaştıkları takımlara uygulanan formalarının altına giydikleri siyah özel atletler bulunmaktadır.

Bu özel atletler sayesinde basketbolculara ait verilerin anlık olarak alınma imkânı sağlayan bir teknolojik uygulama başlatılmıştır. Bu konuda çalışmalar devam etmektedir. İlerleyen dönemlerde bizler maçı izlerken, basketbol takım oyuncularının anlık verilerini ekranda görebileceğiz. Ayrıca takımların teknik ekiplerine yardımcı olması açısından bu uygulamalarla elde edilen veriler analiz edilerek bu doğrultuda antrenman programları daha da kişiselleştirilebilecektir.

Buradan çıkan sonucu tekrar vurgulamak gerekirse; doğru veri önemlidir, ama  onun doğru analiz edilmesi çok daha önemlidir.

Euroleague istatistiklerini ve analizlerini bulabileceğiniz Power BI’ da Euroleague İstatistikleri (Euroleague Statistics in Power BI) başlıklı yazımı incelemenizi tavsiye ederim. Böylece İş zekası ve Power BI hakkında ufakta olsa fikir sahibi olabileceğinizi düşünüyorum.

Yukarıda bahsettiğim örneğin yanı sıra nesnelerin interneti (IOT) durumunu da düşünürsek – 2020 yılına gelindiğinde 50 milyar cihaz seviyesine çıkması öngörülmektedir- gelecekte bu veri yoğunluğunun inanılmaz seviyelere geleceği aşikârdır.

Örneklerden de anlaşılacağı gibi veri alma işlemi hayatın her alanına girmiş, her an, her yerden alınan veriler işlenmeye başlamış böylelikle kararların alınması, planların yapılması bu bilgiler sayesinde çok tutarlı bir duruma gelmeye başlamıştır.

Sürdürülebilir rekabet avantajı için bilginin gücünü daha etkin kullanmak, iş zekası ve analitiği uygulamaları ile son derece kolaylaşmış, iş zekası ve iş analitiği, şirketlerin endüstrilerini, işletmelerini ve işlerini daha iyi kavramalarına olanak tanımıştır.

 

İş Zekası Bileşenleri Nelerdir ?

  • Veri Toplama, Depolama
  • Detaylı Sorgulamalar
  • Raporlar ve Analizler
  • Mantıksal Çözümlemeler
  • Karar Destek
    • Karmaşık Olay Analizi
    • İş Performans Yönetimi
    • İş Süreci Kıyaslama
  • Veri Madenciliği
  • Süreç Yönetim Teknikleri (Süreç Madenciliği)
  • Çok boyutlu analiz süreçleri

 

İş Zekası Çözümleri Neden Gereklidir?

BI çözümleri, sürekli artış gösteren verilerin işlenmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi, anlık olarak analiz edilmesi bir kuruluşta karar mekanizmaları için olmazsa olmaz durumlardan biri haline gelmiştir.

Ayrıca iş zekası; ticari fırsatların önceden tahmin edilebilmesine, sorunların kolay çözümüne, maliyetlerin düşürülmesine, risk değerlendirmelerin yapılabilmesine, verimliliğin üst seviyelere çıkarılmasına yardımcı olan çözümlerdir. Yani İş Zekası Kazandırır!

 

İş Zekası Nedir? İş Zekası Çözümleri Neden Gereklidir ?

İş Zekası Kazandırır ! | İş Zekası Nedir?

 

İşte bu sebeplerden BI çözümlerinin yaygınlaşma süreci oldukça hızlı olmuştur. Bu blogu oluşturma amacım ise, bir İş Zekası çözümü olan Microsoft tarafından geliştirilen Power BI ‘ ı kullanan herkese destek olmak, öğrenmek ve elimden geldiğince yardımcı olmaktır.

Power BI Nedir? diye aklınızda bir soru oluştuysa, Power BI ‘ ı kısaca tanıtmış olduğum Power BI Nedir ? başlıklı yazımı inceleyebilirsiniz.

 

Ayrıca;

İş Zekası Uzmanı Kimdir?

İş Zekası Uzmanı Ne İş Yapar ?

İş Zekası Uzmanı Ne Kadar Maaş Alır ?

alt başlıkları içerisinden barındıran İş Zekası Uzmanı (Business Intelligence Specialist) başlıklı yazımı inceleyebilirsiniz ?

 

Umarım sizin için faydalı bir yazı olmuştur. Görüşlerinizi, önerilerinizi ve sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz. Vakit buldukça cevaplamaya çalışacağım.

Takipte kalmanız dileğiyle herkese iyi çalışmalar…

7 Comments

  1. Pardha
  2. Pardha

Reply

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.