Robotların İnsanların Yerini Alması Yakın Mı?
Robotlar insanların yerini alacak mı? Son dönemde yapay zeka, endüstri 4.0, akıllı robot gibi kavramların hayatımıza girmesi ve bu alanlardaki teknolojik gelişmelerin oldukça hızlı olması aklımıza bu tür soruları getirmektedir. Çok değil, yaklaşık 6 ay önce, bir futbol takımının başına dünyanın ilk yapay zeka teknik direktörünün getirilmesine şahit olduğumuzu ve bu tür örneklerin oldukça fazla olduğunu da düşünürsek, robotların insanların yerini alabilecek aşamaya çok uzak olmadıklarını fark edebiliriz. Sizce robotların insanların yerini alması yakın mı?
Robotlar İnsanların Yerini Alacak Mı?
İnsansı Android Robotlar
Hayatı kolaylaştırmak, içinde bulunan sorunun verimli çözümüne yönelik farklı boyutlarda ve görevlerde robotların üretimine yıllar önce başlandı. Böcek robotlar, hayvan robotları, askeri robotlar, cerrahi robotlar, endüstriyel robotlar, insansı android robotlar vb. Bu robotlar uyumuyorlar, yıllık izinleri de yok, sağlık sigortası da istemiyorlar, başarısızlıkta mazeret de üretmiyorlar. Enerjilerini verdiğiniz sürece verilen görevi eksiksiz yapmak için her yolu deniyorlar!
İlginizi Çekebilir: Yapay Zekalar için amaca giden her yol mübah mıdır?
Şu an için insanların işlerini elinden alacak olan robot sayısı korkulacak düzeyde değil. Fakat robot tasarımcıları, insanlara benzeyen fakat insanlardan daha hızlı ve hatasız düşünen robotlar tasarlamanın rekabeti içerisindeler.
Düşünsenize Richie Rich çizgi filmindeki gibi evde her işi yapabilen bir robotu (Irona) kim istemez ki? Ancak bu bilim kurguyu, gerçeğe dönüştürmek göründüğünden daha zor gibi. Çünkü sadece robotların insanlar gibi görünmesini ve hareket etmesini sağlamaya çalışmak bile çok zor.
Günümüz teknolojisi bunda epey yol katetti mi derseniz. Kesinlikle!
Şimdi isterseniz bu örneklerden bazılarını inceleyelim ve robotlar insanların yerini alacaklar mı sorusunun cevabına dair ipuçlarını beraber bulmaya çalışalım.
İnsansı Robot Sophia
Hong Kong merkezli şirket Hanson Robotics tarafından geliştirilen 25 Ekim 2017’de doğan daha doğrusu hayatımıza giren sosyal bir insansı robottur. Suudi Arabistan tarafından vatandaşlık verilen (yapay zekalar içerisinde ilk vatandaşlığa sahip olan), neredeyse görünüş bakımından da biz insanları andıran, insansı robot Sophia’nın üretilme amacı şu an ki popülaritesinden çok daha farklıydı. Kendisi, parktaki yaşlılara ve ziyaretçilere yardım etmek amacıyla tasarlanmıştı.
Göz teması kurabilmek ve insanları tanıyabilmek için gözlerine yerleştirilen kameralar özel bir yazılım ile yönetiliyor. Böylece insanları tanıyabiliyor, hatta insan seslerini hafızasında tutarak, sesleri kolayca algılayabiliyor. Bu yapay zeka robotunun oldukça fazla ilgi çekmesinin sebeplerinden biri ise; insanların sordukları sorulara zekice ve espirili bir şekilde cevap veriyor olmasıdır.
Ayrıca Sophia ‘nın görünümü Hanson Robotics mühendisleri tarafından o kadar titizlikle tasarlanmış ki; sorulan soruları cevaplarken tıpkı bir insan gibi yüz mimikleri ile cevabı desteklemesi ve insanların yüz ifadelerini anlaması buna örnek olarak verilebilir. İnsanı rahatsız etmeyecek görünüme sahip olması için ise sinema oyuncusu Audrey Hepburn örnek olarak alınmış.
Gün geçtikçe öğrenen ve zekası gelişen Sophia bazı insanların işlerini yapacak düzeyde değil mi sizce, ne dersiniz?
Sophia ‘nın konuşmalarını ve yüz ifadelerini merak ediyorsanız, buraya tıklayarak onunla ilgili yayınlanmış olan kısa bir videoya ulaşabilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: Robotların artık hissedebilen yapay derileri var.
Japonya, Yaşlanan İnşaat İşçilerini Robotlarla Değiştiriyor
Japon nüfusunun %25’ten fazlasının 65 yaş üzerinde ve bu sayının önümüzdeki 40 yıl içinde %40 ‘a yükselmesi beklenmektedir. Japonya’da genç nüfusun bu denli az olmasından dolayı endüstriyel anlamda gelişimin Japonya adına daha hızlı ilerlemesi gerektiğini gösteriyor.
Bu tetikleyici unsur Japonya adını otomasyon gelişimini olumlu etkilese de, otomasyonun çok hızlı ilerlemediği inşaat sektörünü olumsuz olarak etkiliyor.
Yaşlanan inşaat çalışanlarının yerlerine gençlerini bulmanın zor olduğu bu dönemde, bazı girişimci şirketler yüksek bina yapımında yardımcı olacak yeni robotlar geliştirmek için çalışıyor. Geliştirilen robot örnekleri de mevcut.
Bu robotları tasarlamak elbette zor fakat daha zor olan kısmı, bu robotların yüksek bina inşaatları gibi tehlikeli ortamlarda insanlarla koordinasyonlu ve uyum içerisinde hareket ederek beraber çalışmasını sağlayabilmek.
Tüm bu olumsuzluklara rağmen, Japon İnşaat sektörü bu robotlara her zamankinden daha fazla ihtiyaç duymakta.
Robotlar, şimdilik inşaat sektöründeki işlerin %1 ‘ini oluşturan kaynak, nakliye ve temel görevleri üstlenmiş olsalar da, yakın zamanda Japonya ‘da kartonpiyer yapan, ağzında sigara ile çimento torbası taşıyan, elektrik tesisatı döşeyen robot işçileri görmemiz işten bile değil!
Hemşire Robotlar
Daha önce bahsettiğimiz gibi Japonya’da fazlaca yaşlı nüfusun olması, sağlık sektöründe de istihdam sorununu beraber getirmektedir. Hemşire ve hasta bakıcı ihtiyacının 2025 yılına kadar 800 bin ile 1 milyon arasında olacağı ön görülen Japonya’ da, o yıla kadar hemşire istihdamı artırılsa dahi 380 bin hemşire/hasta bakıcı açığı olması bekleniyor. Benzer durum ABD içinde geçerli.
Japonya ve Amerika’da hemşire ve hasta bakıcı ihtiyacının çok olması ve diplomalı hemşire ve hasta bakıcı sayısının az olması sebebiyle, yapay zeka ve robotik alanda en çok gelişim gösteren sağlık sektöründe, bu açığın robot hemşirelerle kapatılması düşünülüyor.
Japonya, gelecekte yaşayacağı bu sıkıntıyı düşünerek, robot hemşire ve robot hasta bakıcı geliştirmeye yıllar öncesinden odaklandı.
Ayrıca Çin, tüm dünyanın gündemde olan coronavirus gibi bulaşıcı, ölümcül hastalıklarının tedavisinde de hemşire/hasta bakıcı robotların kullanımına başlamıştır. Böylece bu tür tehlikeli hastalıkların sağlık personeline ve diğer insanlara bulaşması minimize edilmesi düşünülmektedir.
Geliştiriciler, hastaların yataklarından kalkmalarına yardımcı olan, hastaları taşıyarak tuvalet ve banyo ihtiyaçlarını karşılayabilen robotlar tasarlamayı öncelikli olarak planladılar. Daha sonraki aşamalarda ise hastanın tuvalete gideceği, banyo ve ilaç saatini tahmin eden/öğrenen, standart olmayan daha çok hastalara özel hizmet veren robotları geliştirmeyi amaçladılar.
Uzmanlar hasta bakıcı ve hemşire yetersizliğinin şimdilik bu robotlarla çözülemeyeceğinin farkındalar ancak öncelikli hedefin hemşire ve hasta bakıcıların yükünü azaltacak robotların yaygınlaştırılmasını sağlamak.
2020 yılına kadar ise her 5 hasta bakıcıdan 4’ünün robot hasta bakıcılardan oluşmasını hedefliyorlar.
Yani yakında hastanelerde tahlil için damarınızdan kan alan, ameliyata girmeniz için kişisel verilerinize dayanarak anestezi veren, her türlü sıkıntınızda yanınızda olacak olan robot hemşireleri görmek mümkün olacak gibi ne dersiniz?
Sağlık çalışanlarına şiddetin bir hayli fazla olduğu ülkemizde belki de insanlara bu tür robotların hizmet etmesi, zihniyet değişimi olana kadar en güvenlisi. Hadi o zaman kaldır elini bakalım o hemşireye kaldırabilirsen!
Teknoloji önünde durulamaz bir şekilde ilerlemeye devam ediyor. İnsanların programladığı yapay zekalar, bir yandan hayatı daha yaşanılır yapmaya çalışırken bir yandan da insanların çalışma alanlarını işgal ediyorlar. İnsanların gelecekte kendi hayatlarını idame ettirebilmek için seçebileceği mesleklerin sayısı giderek azalıyor. Sizce insanlık kendi kuyusunu kendi mi kazıyor?
İnsanlığın aklında ki en büyük soru :
Hata payını asgariye indirdikleri ve insani ihtiyaçları olmadığı için işverenler tarafından tercih edilen robotlar, insani duygulara (şimdilik) sahip olmadıkları için her iş alanında insanlar kadar başarılı olabilirler mi?
Olmalı. Ve robotların aşması gereken en büyük engel de bu.
Kaynaklar:
- https://www.seeker.com/videos/artificial-intelligence/how-close-are-we-to-replacing-humans-with-robots
- https://futurism.com/japan-aging-construction-workers-robots/
- http://www.globalconstructionreview.com/news/shimizu-introduce-three-autonomous-robots/
- https://www.theguardian.com/world/2018/feb/06/japan-robots-will-care-for-80-of-elderly-by-2020
- https://nurse.org/articles/nurse-robots-friend-or-foe/