Biyonik Arılar Veri Toplayacak!

“Eğer arılar yeryüzünden kaybolursa, insanlığın sadece dört yıl ömrü kalır. Çünkü arı yoksa, tozlaşma yoktur, bitki yoktur, hayvan yoktur, erkek yoktur.” sözünü her ne kadar Albert Einstein‘ın söylediğine dair somut bir kanıt olmasa da, arıların bilim araştırmaları için ne denli önemli olduğu tartışılmazdır.

Buna başka bir örnek olarak Gregor Mendel ‘in arılar üzerinde yaptığı genetik araştırmaları da örnek olarak verebiliriz.

Şimdilerde ise arılar bilim dünyasını başka bir şekilde meşgul ediyorlar.

Arılar artık veri toplayabilecekler!

Biyonik Arılar Yaşam Alanlarından Veri Toplayacaklar

İnsanlar doğada yaptığı izlenimlere dayanarak bir çok şeyi icat etmiştir. Mesela “drone”lar (uçangöz), etrafta uçuşan kuşlar ve böceklerden ilham alınarak icat edilmiş ve kullanım alanlarına göre daha verimli tiplerinin geliştirilmesine devam edilmektedir. Hatta “drone” ‘un, İngilizce’de “erkek arı” anlamına geldiğini de hatırlatalım.

Uçangözler (drone) oldukça kullanışlı, ama doğanın küçük uçakları – arılar – onlardan çok daha verimli. Washington Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, sıfırdan kendi uğultulu küçük uçaklarını yapmak yerine, ortamlarından veri toplamaya yardımcı olmak için arıların sırt çantası gibi giyebilecekleri küçük sensör setleri oluşturdular.

Biyonik Arılara, çevrelerini algılayan ve veri toplayabilen elektronik sırt çantaları takıldı. | Biyonik Arılar

Tarımda Droneların Kullanımı

Droneların tarım alanlarının daha verimli kullanılmasına katkıları gün geçtikçe artmaktadır.

Geniş tarım arazilerinde tarımsal üretimin denetlenmesi insan gücüyle zaman alan bir çalışmadır. Dronelar ile çekilen görüntüler sayesinde tarım arazisinin değerlendirilmesi çok daha kolay ve etkili bir şekilde yapılabilmektedir.

Hatta droneların tarım alanlarındaki katkısı sadece bununla sınırlı değildir. Tarım ilacı püskürten, tozlaşmaya yardımcı olan ve bitki ekebilen dronelar da mevcuttur.

Tarım Alnında Kullanılan Dronelar

Droneların hacimli ve maliyetli olmaları, uçuş sürelerinin 10-20 dakika aralığında olması ve genellikle şarj olmak için merkezlerine geri dönmeye ihtiyaç duymaları onların dezavantajlarındandır.

Arılar bu dezavantajları ortadan kaldıracak küçük dronelar olabilirler.

Bombus Arıları “Biyonik Arılar” ‘a Dönüşüyor

Washington Üniversitesi’ndeki araştırmacıları tarım alanında dronelara alternatif olarak bombus arıları üzerinde araştırma yaptılar ve bombus arılarının arkasına sığabilecek küçük cihazlar geliştirdiler.

Yabani bombus arıları bal arılarından daha fazla tozlaşma yaparlar. | Fotoğraf: Okan Pişkin – Yer: Niğde

Bu dijital sırt çantaları, veri saklama alanı, sıcaklık, nem ve ışık yoğunluğunu izlemek için sensörler, şarj edilebilir bir batarya ve konum izleme ve veri iletimi için alıcılardan oluşmaktadır. Ağırlığı ise 7 çiğ pirinç tanesi ağırlığında yani yaklaşık 102 miligram ağırlığında.

Biyonik Arılar | Nesnelerin İnterneti (IoT) İle Yaşamak | Yaşayan Nesnelerin İnterneti (Living IoT: A Flying Wireless Platform on Live Insects)

GPS (Global Positioning System) dronelarda konum takibi için standart olarak kullanılan biz özelliktir. Arılara yerleştirilen dijital sırt çantalarının dronelardan daha verimli çalışmasını hedefleyen araştırmacılar, GPS ‘in dijital sırt çantalarının şarjını çok çabuk tüketeceğini düşünerek konum bilgisi için başka bir teknolojiden yararlanmayı tercih ettiler.

Bir alan üzerinde küçük bir baz istasyonunu kurdular ve sırt çantasındaki alıcıları, sinyalin açısını ve gücünü hesaplayarak arının bu alandaki konumunu bulmak için kullandılar. Bu sistem arıları yaklaşık 80 metre (262,5 ft) alan içerisinde doğru bir şekilde izlemeye olanak sağlıyordu.

Arıların sırt çantalarının şarjı 7 saate kadar dayanabilmektedir. Bu durum çok çalışkan bir arı için bile günde 1 kez şarj edilmesinin yettiğini gösteriyor.

Arılar kovana geri döndüklerinde gece boyunca piller kablosuz olarak şarj edilir ve topladıkları veriler backscatter iletişimi ile yüklenir. Araştırmacılar, biyonik arılar örneğinin, bir tarım alanı hakkında bilgi toplamaya yarayan bir tür Yaşayan Nesnelerin İnternet Ağı olarak kullanılabileceğini söylüyorlar.

Şimdilik minik sırt çantaları, yalnızca kullanılabilecek sensör türlerini sınırlayan (boyutundan dolayı) ve aynı zamanda günümüzde az sayılabilecek 30 kB veriyi depolayabilir kapasitededir. Uzun vadede bilim insanları kovana canlı veri aktarımı yapabilen ve üzerinde kamera bulunan yeni sırt çantaları tasarlamayı planlamaktadırlar.

Biyonik Bombus Arılar ve Veri Toplayabilen Sırt Çantaları

Biyonik Böcekler Geliyor

Biyonik arıları veri toplamak için kullanma, bilim insanlarının biyonik böcekleri başka alanlarda kullanmasına ön ayak oluşturdu diyebiliriz.

Kim bilir gelecekte; son derece gelişmiş koku alma duyusu olan çekirgeleri patlayıcıları koklamak için ya da radyasyona son derece dayanıklı hamam böceklerini afetlerde ve nükleer felaketlerde binaları haritalamada veya felaket bölgelerinde hayatta kalanları bulmak için kullanırız.

Arılar bilimin hizmetinde artık, arılar da tüm güçleriyle bilim için seferber olacaklar. Az işleri varmış gibi…

Kaynaklar:

• https://newatlas.com/bionic-bees-farm-data-collection/57624/
• https://www.forbes.com/sites/paulrodgers/2014/09/09/einstein-and-the-bees-should-you-worry/#5380038e8157
• https://www.youtube.com/watch?time_continue=70&v=0_i0K3jcp8Y